Ảnh hưởng của của stress đến sức khỏe tim mạch

31/10/2024

Stress là một phần không thể tránh khỏi trong cuộc sống hiện đại. Từ áp lực công việc, cuộc sống cá nhân đến các yếu tố ngoại cảnh như tài chính và môi trường,…và tác động lên sức khỏe con người theo nhiều cách khác nhau. Mặc dù khoa học vẫn chưa thể xác định cơ chế chính xác của stress gây bệnh tim mạch như thế nào. Nhưng chắc chắn rằng stress là một trong những yếu tố nguy cơ đã và đang gây ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch. 

1. Stress là gì?

Stress là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi đối mặt với các tình huống gây áp lực, đe dọa hoặc thách thức. Khi gặp phải stress, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách kích hoạt hệ thống thần kinh giao cảm, giải phóng các hormone như adrenaline và cortisol, nhằm chuẩn bị cho cơ thể phản ứng với tình huống nguy hiểm. Mặc dù stress ngắn hạn có thể giúp chúng ta đối phó với các tình huống khẩn cấp, nhưng stress kéo dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, đặc biệt là sức khỏe tim mạch.

Stress ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe tim mạch?

2. Cơ chế ảnh hưởng của stress lên tim mạch

Khi stress xảy ra, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách:

• Tăng nhịp tim và huyết áp: Khi cơ thể đối mặt với stress, các hormone như adrenaline sẽ làm tăng nhịp tim, đồng thời huyết áp cũng tăng để đảm bảo cung cấp đủ máu cho các cơ quan quan trọng. Nếu tình trạng này kéo dài, hệ tim mạch sẽ phải chịu áp lực lớn, dẫn đến tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
• Tăng sản xuất cortisol: Cortisol là hormone chính được tiết ra khi cơ thể gặp stress. Tuy nhiên, mức cortisol cao kéo dài sẽ gây ra tình trạng viêm mãn tính trong cơ thể, làm tăng nguy cơ hình thành mảng xơ vữa trong động mạch và gây hẹp lòng mạch.
• Tăng cường kết dính tiểu cầu: Stress có thể làm tăng mức độ kết dính của tiểu cầu, từ đó làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông, dẫn đến tắc nghẽn mạch máu. Nếu cục máu đông này xuất hiện trong động mạch vành, nó có thể gây ra nhồi máu cơ tim.
• Tác động tiêu cực lên hành vi: Stress cũng có thể ảnh hưởng đến lối sống và hành vi của con người, khiến họ dễ mắc các thói quen không lành mạnh như hút thuốc, ăn uống không điều độ, sử dụng rượu bia, và lười vận động – tất cả những yếu tố này đều làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

3. Stress có thể gây ra các vấn đề tim mạch

• Tăng huyết áp

Stress kéo dài có thể làm tăng huyết áp, một yếu tố nguy cơ hàng đầu của bệnh tim mạch. Khi cơ thể bị stress, nhịp tim và huyết áp đều tăng lên, gây áp lực lớn lên thành mạch máu. Theo thời gian, áp lực này có thể gây tổn thương thành mạch, làm yếu mạch máu và dễ dẫn đến tình trạng xơ vữa động mạch, từ đó làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

• Nhồi máu cơ tim

Stress có thể làm tăng khả năng kết dính của tiểu cầu và hình thành cục máu đông. Khi cục máu đông gây tắc nghẽn động mạch vành – mạch máu chính cung cấp máu cho tim – tình trạng nhồi máu cơ tim sẽ xảy ra. Nhồi máu cơ tim là tình trạng nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

• Rối loạn nhịp tim

Stress cũng có thể gây ra rối loạn nhịp tim – một tình trạng mà nhịp tim có thể quá nhanh, quá chậm hoặc không đều. Rối loạn nhịp tim, đặc biệt là nhịp tim nhanh, có thể khiến tim không bơm đủ máu đi khắp cơ thể, gây ra các triệu chứng như chóng mặt, mệt mỏi, và ngất xỉu. Tình trạng này nếu kéo dài có thể dẫn đến suy tim hoặc các biến chứng tim mạch nghiêm trọng khác.

• Xơ vữa động mạch

Stress kéo dài dẫn đến mức cortisol cao, gây viêm mãn tính trong cơ thể và làm tổn thương thành mạch. Điều này tạo điều kiện cho các mảng bám lipid tích tụ trong động mạch, gây ra tình trạng xơ vữa động mạch. Xơ vữa động mạch là nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý tim mạch như tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Stress không chỉ ảnh hưởng đến hệ tim mạch mà còn tác động tiêu cực đến nhiều bộ phận khác

4. Cách giảm stress và bảo vệ sức khỏe tim mạch

Mặc dù stress là không thể tránh khỏi, chúng ta có thể học cách quản lý nó một cách hiệu quả để bảo vệ sức khỏe tim mạch. Dưới đây là một số phương pháp giúp giảm stress và tăng cường sức khỏe tim mạch:

• Tập thể dục thường xuyên

Hoạt động thể chất không chỉ giúp cải thiện sức khỏe tổng thể mà còn giúp giảm căng thẳng hiệu quả. Tập thể dục thường xuyên có thể giúp tăng cường tuần hoàn máu, giảm huyết áp và giảm mức cortisol trong cơ thể. Các bài tập như đi bộ, chạy bộ, yoga hoặc bơi lội đều là những lựa chọn tốt để giảm stress.

• Chế độ ăn uống lành mạnh

Một chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Hạn chế thực phẩm giàu chất béo bão hòa, đường và muối, thay vào đó bổ sung thực phẩm giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất như rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi và quả óc chó.

• Giấc ngủ đủ và đều đặn

Ngủ đủ giấc giúp cơ thể hồi phục và giảm mức độ stress. Một giấc ngủ ngon và đều đặn có thể giúp giảm mức cortisol và ổn định huyết áp, từ đó bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Ngoài ra, các phương pháp như: thiền, yoga, hoặc hít thở sâu,…có thể giúp giảm căng thẳng và làm dịu tâm trí, cải thiện tâm trạng, làm giảm mức độ lo âu, ổn định nhịp tim và huyết áp.

• Xây dựng lối sống lành mạnh

Bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia là những bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe tim mạch. Ngoài ra, việc duy trì cân nặng hợp lý, thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ cũng là những yếu tố cần thiết giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

5. Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Nếu bạn gặp phải các triệu chứng như nhịp tim nhanh, đau ngực, khó thở hoặc thường xuyên cảm thấy lo âu, căng thẳng, hãy đến khám bác sĩ ngay lập tức. Việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm liên quan đến sức khỏe tim mạch do stress gây ra.

Phòng khám Tim mạch Hồng Tâm là cơ sở y tế uy tín, chuyên sâu về các bệnh tim mạch. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại, Phòng khám Tim mạch Hồng Tâm luôn cung cấp các dịch vụ chẩn đoán, điều trị và theo dõi tim mạch hiệu quả, giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch của bạn. 

Đội ngũ y bác sĩ tại Phòng khám tim mạch Hồng Tâm

Ngoài ra, Phòng khám chúng tôi luôn nhận được sự hỗ trợ chuyên môn và hội chẩn với các Bác sĩ chuyên gia đầu ngành của Viện Tim TP HCM ở các trường hợp khó và mang tính pháp lý cao. Để biết thêm thông tin về các dịch vụ hoặc các kiến thức về tim mạch, mạch máu, bạn có thể liên hệ ngay với các bác sĩ Phòng khám tim mạch Hồng Tâm bằng cách gọi đến số Hotline 0909 23 99 06 để được giải đáp thắc mắc và đặt lịch hẹn với bác sĩ.

Tags: ảnh hưởng của stress stress sức khỏe tim mạch