Phân loại bệnh lý liên quan đến động mạch thận

23/05/2019

Các bệnh lý liên quan đến động mạch thận là những bệnh lý nguy hiểm và diễn tiến bệnh sẽ ngày càng phức tạp, khó chữa nếu không có những can thiệp kịp thời. Để hiểu rõ hơn về các bệnh lý liên quan đến động mạch thận, bạn có thể tham khảo bài viết ngay dưới đây để trang bị những kiến thức cần thiết cho mình trước khi đến các bệnh viện, phòng khám tim mạch để siêu âm động mạch thận và chẩn đoán bệnh nhé!

Bệnh lý động mạch thận là gì?

Bệnh lý động mạch thận bao gồm các tổn thương ảnh hưởng đến động mạch thận, có thể ở động mạch thận cỡ lớn, cũng có thể ở mức độ cỡ vừa và nhỏ.

– Tăng huyết áp do bệnh lý ở động mạch thận là loại tăng huyết áp thứ phát. Tỷ lệ mắc bệnh này vẫn còn khó xác định bởi vì không phải tất cả những bệnh lý có thương tổn ở động mạch thận đều gây nên tăng huyết áp. Trong quần thể tăng huyết áp không chọn lọc, nguyên nhân do bệnh lý động mạch thận chỉ chiếm dưới 1%.

– Bệnh có thể là nguyên phát (tổn thương bẩm sinh) hoặc thứ phát sau một rối loạn khác. Diễn tiến của bệnh động mạch thận có thể cấp tính hoặc mạn tính. Biểu hiện chủ yếu trên lâm sàng của bệnh lý động mạch thận là tăng huyết áp. Chẩn đoán xác định vẫn còn phải dựa vào các xét nghiệm cận lâm sàng, nhất là chụp động mạch thận.

Phân loại bệnh lý động mạch thận 

Bệnh động mạch thận có thể được phân loại theo nguyên nhân, theo diễn tiến bệnh hoặc theo vị trí tổn thương tại động mạch thận. Dưới đây chỉ xin đề cập đến hai cách phân loại thường dùng là phân loại theo nguyên nhân và phân loại theo diễn tiến của bệnh.

1. Phân loại theo nguyên nhân

• Các bệnh lý bẩm sinh về động mạch thận: Trường hợp này thường gặp ở người trẻ tuổi, bao gồm các loại:

– Teo động mạch thận bẩm sinh

– Phình động mạch thận

– Sa thận và sa cuống thận

– Hẹp động mạch chủ trên chỗ xuất phát động mạch thận

– Thông động – tĩnh mạch thận

• Các bệnh lý tổn thương động mạch thận thứ phát

– Xơ vữa động mạch thận

– Tắc động mạch thận

– Bệnh Takayashu

– Loạn sản xơ hoá lớp cơ động mạch thận

2. Phân loại theo diễn tiến của bệnh 

• Những bệnh lý động mạch thận cấp hoặc diễn tiến nhanh

– Những bệnh vi mạch huyết khối (mao mạch cầu thận và tiểu động mạch)

– Thuyên tắc do tinh thể cholestérol (động mạch trong thận của cỡ nhỏ)

– Cơn xơ cứng bì cấp (mạch máu trong thận của tất cả cỡ)

– Viêm quanh động mạch dạng nốt đại thể (động mạch cỡ trung bình)

– Xơ hoá mạch máu thận ác tính (mạch máu trong thận của tất cả cỡ)

• Những bệnh lý động mạch thận diễn tiến theo kiểu mạn tính

– Hẹp động mạch thận

– Xơ hoá mạch máu thận lành tính

– Hội chứng kháng phospholipid

– Thuyên tắc do tinh thể cholestérol

– Thải ghép mạn của ghép thận

Nguyên nhân dẫn đến các bệnh lý động mạch thận 

Xơ vữa động mạch thận

Đây là nguyên nhân thường gặp nhất của tăng huyết áp do bệnh lý mạch thận (chiếm 2/3 trường hợp), thường gặp ở người lớn sau 45 tuổi. Thương tổn xơ vữa gây hẹp thường xuất hiện ở vị trí lỗ xuất phát động mạch thận (ostium) từ động mạch chủ hoặc ở đoạn 1/3 đầu của động mạch thận. Những tổn thương xơ vữa có thể được tìm thấy ở những động mạch khác như động mạch ở các chi, động mạch vành, động mạch cảnh…

Tiến triển của tổn thương xơ vữa dẫn đến hẹp động mạch thận gặp trong khoảng 50% trường hợp, trong đó gần 20% là tắc nghẽn hoàn toàn động mạch thận.

Loạn sản xơ hoá lớp cơ động mạch thận

Nguyên nhân này chiếm tỷ lệ 25% trong các nguyên nhân gây tăng huyết áp của bệnh lý động mạch thận. Thường gặp là loạn sản ở lớp áo giữa của động mạch, thường gặp ở các phụ nữ trẻ trước 40 tuổi. Thương tổn trên động mạch thận thường thấy ở đoạn 2/3 xa gốc hoặc ở những nhánh phân chia của động mạch thận, hình thành liên tiếp những đoạn hẹp và những đoạn giãn (dấu hiệu chuỗi tràng hạt trên phim chụp động mạch thận).

Thương tổn loạn sản xơ hoá này còn có thể thấy ở các động mạch khác như động mạch cảnh, động mạch chậu. Các loại loạn sản khác như tăng sản nội mạc, xơ hoá loạn sản xung quanh lớp giữa là rất hiếm gặp.

Những tổn thương mạch máu khác

Có thể gặp nhưng hiếm ở động mạch thận như phình, huyết khối, lỗ dò động – tĩnh mạch, viêm động mạch, chèn ép từ bên ngoài (do khối u ở ổ bụng, u tuỷ thượng thận).

Cũng giống như các bệnh lý tim mạch, bệnh lý động mạch thận cũng gây ra những nguy hiểm nghiêm trọng đến sức khoẻ, vì thế việc khám và điều trị sớm luôn là ưu tiên hàng đầu đối với những bệnh nhân mắc phải các bệnh lý liên quan đến động mạch thận. Hiện nay, bên cạnh các dịch vụ khám tim, siêu âm tim, phòng khám tim mạch Hồng Tâm cũng có các dịch vụ về siêu âm động mạch thận giúp chẩn đoán nhanh và chính xác các triệu chứng liên quan đến bệnh. Để biết thêm thông tin chi tiết về các dịch vụ tại phòng khám Hồng Tâm, bạn có thể liên hệ với chúng tối bằng cách gọi đến số Hotline 09 09 23 99 06 để được bác sĩ tư vấn miễn phí và đặt lịch hẹn.

Tags: bệnh lý động mạch thận siêu âm động mạch thận